Vereniging Dorpsbelangen SchipborgDraagvlak
Voor het draagvlak van het KBW is belangrijk het contact tussen bewoners en de organisaties van dorpsbelangen en de mate waarin bewoners op de hoogte zijn van wat er in hun dorp speelt. Tussen de verschillende dorpen bleek dit te variëren van een grote betrokkenheid en veel belangstelling voor wat er speelt, tot het allemaal wel prima vinden zolang er maar geen zaken zijn waardoor men zich rechtstreeks geraakt voelt. Een rol speelt daarbij ook een zeer geringe resultaatverwachting bij de beïnvloeding van politieke besluitvorming. Ook het door elkaar heen lopen van het KBW-beleid en het Dorpshuizenbeleid wekt verwarring.
Budget
Het KBW-budget is in grote lijnen bedoeld om de leefbaarheid in de dorpen te vergroten. Van het budget van rond 24.000 euro wordt verreweg het meeste niet uitgegeven door een gebrek aan passende aanvragen. Zou het aan de organisaties van dorpsbelangen ter beschikking stellen van een eigen budget deze situatie zou kunnen verbeteren? Daarvoor blijkt weinig belangstelling te bestaan. Een eventuele verhoging van de slagkracht van deze organisaties lijkt niet op te wegen tegen het principiële probleem hun keuzen voor de besteding van dergelijke budgetten aan alle bewoners – ook de niet leden – van hun dorpen te kunnen uitleggen. Voor het realiseren van een door een groot deel van een dorp gedragen zaken, zoals bijvoorbeeld in Schipborg de verbreding van het ‘Schipborgertunneltje’, zijn bovendien de mogelijke bijdragen uit het KBW-budget, rond duizend euro, volstrekt onvoldoende. Het KBW-budget heeft tenslotte voornamelijk een smeerolie functie. Grotere uitgaven horen thuis op de budgetten van de daarvoor specifiek verantwoordelijke afdelingen van de gemeente Aa en Hunze. Het is meestal volstrekt ondoorzichtig, op wat voor wijze dat op basis van signalen uit de dorpen werkelijk gebeurt.
Beleidsvoorbereiding
De beleidsvoorbereiding binnen de gemeente Aa en Hunze heeft meestal betrekking op meerdere dorpen, dan wel moet passen binnen het beleid van andere overheden. In een dergelijke situatie is het moeilijk afzonderlijke dorpen bij de beleidsvoorbereiding te betrekken. Alleen in bijzondere gevallen, waar sprake is van vertaling van meer algemeen beleid naar specifieke maatregelen in bepaalde dorpen, zou het betrekken van dorpen zinvol kunnen zijn. Een voorbeeld daarvan is het betrekken van de dorpen bij het voorbereiden van het Beleidsplan Openbare Verlichting in oktober 2010. Ook het betrekken van dorpen bij de actualisering van de bestemmingsplannen in de gemeente Aa en Hunze lijkt op een goede manier te zijn ingevuld.
Overleg en Jaaragenda
Het halfjaarlijkse dorpenoverleg van de gemeente Aa en Hunze, bijeenkomsten waar de verschillende organisaties van dorpsbelangen hun horloges onderling en met de gemeente gelijk kunnen zetten, wordt algemeen gewaardeerd. Meer bijeenkomsten lijken niet echt nodig. Verdere contacten zouden zich kunnen afspelen in de sfeer van het bilateraal overleg. Voor zover er sprake zou zijn met bijvoorbeeld themagerichte bijeenkomsten samen met organisaties van dorpsbelangen uit andere gemeenten uit Drenthe, lijkt het verstandig waar mogelijk gebruik te maken van de mogelijkheden van de BOKD.
Het in het KBW gaan werken met jaaragenda’s per dorp heeft nogal wat misverstanden opgeleverd. Allereerst bleek er op principiële gronden nauwelijks sprake te kunnen zijn van een koppeling van onderwerpen op een jaaragenda voor een bepaald jaar aan de uitvoering daarvan in datzelfde jaar. Immers, om een bepaald project uitgevoerd te krijgen in een bepaald jaar zullen al in juni van het daaraan voorafgaande jaar de financiële gevolgen daarvan in de begroting van dat jaar moeten zijn verwerkt. In een jaaragenda blijken zich om die reden alleen projecten met zeer geringe, binnen het KBW-budget vallende, kosten voor uitvoering in datzelfde jaar te lenen. Het lijkt om die reden verstandiger van de benaming ‘jaaragenda’ voor het vastleggen van afspraken tussen de organisaties van dorpsbelangen en de gemeente Aa en Hunze te vervangen door ‘dynamische dorpsagenda’. Het blijft dan duidelijk zichtbaar wat de wensen in de verschillende dorpen ten aanzien van de leefbaarheid zijn, terwijl een jaarlijkse actualisatie daarvan zichtbaar kan maken wat er wanneer eventueel voor realisatie in aanmerking kan komen.
Overige zaken
Verbetering van het KBW zou vooral gezocht kunnen worden in het, waar mogelijk en zinvol, in een vroegtijdig stadium betrekken van de organisaties van dorpsbelangen bij het hun dorpen rakend beleid van de gemeente Aa en Hunze. Daarnaast zou via verhelderende teksten, in bijvoorbeeld ‘De Schakel’, met het oog op de beleidsvoorbereiding meer aandacht gegeven kunnen worden aan de inhoud van de door de Gemeenteraad georganiseerde marktplaatsen. Wellicht dat dit de bewoners van de gemeente tot een wat sterkere betrokkenheid bij wat er speelt kan verleiden.
Paul Hagel