Menu

Vereniging Dorpsbelangen Schipborg

BOKD Najaarsconferentie 'Zorgeloos platteland'

Op 5 november 2010 vond in het Dorpshuis 'De Wenning' te Pesse, in aanwezigheid van een kleine tweehonderd deelnemers, een door de Brede Overleggroep Kleine Dorpen in Drenthe (BOKD) en Zorgbelang Drenthe georganiseerde najaarsconferentie 'Zorgeloos platteland' plaats. Hoofdpunt was het onder druk staan van zowel de informele al de formele zorg in Drenthe, waardoor het zorgeloze Drentsche platteland zorgloos dreigt te worden.

Informele zorg in Drenthe
Het vroegere klassieke Drentsche dorp was een overzichtelijk en duidelijk afgebakende plaats waar men woonde en werkte, een mini-samenleving. Zorg voor elkaar was een ieders zorg. Met de overgang van een werkdorp naar een woondorp is in het spanningsveld tussen sociale betrokkenheid en voortschrijdende individualisering veel van die vanzelfsprekende informele zorg onder druk komen te staan. Daar komen in de huidige situatie dan nog bij de krimp van het aantal inwoners, de sterk veranderende leeftijdsopbouw van de bevolking en de stijgende kosten van de gezondheidszorg. De BOKD vraagt zich af in hoeverre onvolledig formeel zorgaanbod opgevangen zou kunnen worden, door in de dorpen zelf weer meer informele zorg, burenhulp, mantelzorg, voor elkaar te ontwikkelen. Het gaat er dan om: 'hoe houden we een Drents dorp in de toekomst leefbaar?'

Geplaatst op 08/12/2010

Formele zorg in Drenthe
Eén van die ontwikkelingen in de formele zorg is een steeds verdere schaalvergroting om, door kostenbeheersing en de inzet van nieuwe technologieën, aan de snel stijgende zorgvraag te kunnen blijven voldoen. Landelijk gaat deze schaalvergroting bijvoorbeeld gepaard met een, ook door zorgverzekeraars gewenste, concentratie en specialisatie van de zorg in de grotere (academische) ziekenhuizen. Voor Drenthe betekent dit, dat het aantal regionale ziekenhuizen de komende jaren zal teruglopen van 4 naar 2. Ook het aantal posten voor spoedeisende zorg loopt naar verwachting terug van 100 naar 60. Het huidige huisartsentekort wordt waarschijnlijk groter. Dit zal leiden tot een toenemende reistijd naar de huisarts.
Dat de zorgvraag de komende jaren sterk zal blijven stijgen wordt mede bepaald door een toename van chronische ziekten als gevolg van ongezond gedrag , zoals teveel eten, te weinig bewegen en het gebruik van alcohol, nicotine of andere drugs. In 2015 zal bijvoorbeeld 20 % van de bevolking lijden aan ernstig overgewicht en zal 50 % van de bevolking een chronische ziekte hebben. Ook de samenstelling van de bevolking draagt bij aan een toename van de zorgvraag. Waar in 2010 nog 'maar' 15,3 % van de Nederlandse bevolking ouder is dan 65 jaar, zal dat in 2040 25,6 % zijn, bij een ongeveer gelijk aantal mensen. En zoals het spreekwoord zegt: 'de ouderdom komt met gebreken'!
Nieuwe technologische ontwikkelingen hoeven natuurlijk niet noodzakelijkerwijs tot hogere kosten te leiden. Allerlei innovaties in de zorg, zoals zorgambulances, zorg op afstand via beeldbewaking thuis, langer zelfstandig wonen door inzet van beeldtelefonie, kunnen er juist toe bijdragen de kosten in de zorg beheersbaar te houden. Want daar gaat het om: 'Hoe zorgen we er voor dat in Drenthe voldoende zorg beschikbaar blijft in een zorgeloos platteland'.

Toekomst zorg in Drenthe
Ook in de toekomst begint gezondheid bij jezelf: gezonde leefstijl, voldoende bewegen, jezelf in een gezonde conditie houden dus. Als je ziek wordt of hulpbehoevend, dan moet er een goede, betaalbare en bereikbare zorg mogelijk zijn. Schaalvergroting, voorzieningen voor zorg- en welzijn zijn alleen rendabel in grotere eenheden, levert voor het platteland problemen op. Bewoners van het platteland zullen zelf moeten bedenken wat in hun geval het verstandigste is. Blijven wonen in een klein dorp, of verhuizen naar een grotere kern, waar een beter zorgaanbod is. Of anticiperen op komende veranderingen door woningaanpassingen.
Waar ook gewoond wordt, zullen bewoners moeten kunnen rekenen op een vast zorgaanbod.
Voor de acute zorg zal altijd moeten blijven voldaan aan de daarvoor geldende normen voor ambulancehulp. Bij een bevalling of een hartaanval zal men bijvoorbeeld binnen 45 minuten in het ziekenhuis moeten kunnen zijn. Voor planbare zorg moeten keuzen gemaakt worden op basis van de kwaliteit van de zorg. Specialistische zorg zal zich bijvoorbeeld steeds meer concentreren in daarvoor speciaal geschikt geachte ziekenhuizen. Hoe specialistischer de zorg, hoe minder ziekenhuizen daarvoor in aanmerking zullen komen. Maar als die zorg daar eenmaal geleverd is, dan zal de patiënt in principe weer terug kunnen naar het meer op de basiszorg gerichte streekziekenhuis. De langdurige zorg zal gericht blijven op het zo lang mogelijk in de eigen woonomgeving blijven wonen, ook in geval van langdurige zorgbehoefte. Gedacht kan dan bijvoorbeeld worden aan AWBZ hulp buiten de specifieke zorginstellingen en een goede inpassing en ondersteuning van de mantelzorg. Bij opname in verzorgingshuizen zal er een onderscheid zijn tussen het eigenlijke zorgaanbod en het (afzonderlijk te bekostigen) woongedeelte.
De huisartsenzorg op het platteland staat onder druk. Voor een rendabele eerstelijnszorg zal een betere samenwerking tussen onder meer huisartsen, fysiotherapeuten en apothekers en noodzakelijk zijn. Ook een andere opzet van de zorg, met huisartsposten en de inzet van bijvoorbeeld nurse practitioners, praktijkondersteuners en wijkverpleegkundigen, zou uitkomst kunnen bieden. Hierin past ook de opzet van netwerken tussen eerstelijnszorg en ziekenhuizen, waardoor ook specialisten in een vroegtijdig stadium een bijdrage kunnen leveren.

Toekomst BOKD/Zorgbelangen Drenthe
De BOKD is er voor het behouden en bevorderen van de leefbaarheid in de kleine dorpen in Drenthe. Zorgbelang Drenthe is er om de belangen van de zorgvragers in Drenthe te behartigen en om de kwaliteit van het zorgaanbod daarvoor te verbeteren. In vervolg op het gezamenlijk optrekken vanuit leefbaarheid en zorgbelang voor de BOKD-najaarsconferentie 'Zorgeloos platteland' wordt gedacht de stem van zorgconsument een gezamenlijk podium te gaan geven op een digitaal 'Drents Forum'. Zo kan ook de burger van Drenthe een duidelijke stem krijgen in het debat over een zorgeloze toekomst van het Drentsche platteland.

Paul Hagel

« Onderzoek naar draagvlak Nationaal Park & Nationaal Landschap 'Drentsche Aa' - Najaarsdorpenoverleg 2010 »